ฟ้าทะลายโจร
ฟ้าทะลายโจร ชื่อนี้ ยุคนี้ คนส่วนใหญ่มักนึกถึงยาเม็ดแคปซูล สมุนไพร แก้ไข้ แก้ร้อนใน กระหายน้ำ ที่มีจำหน่ายทั่วไปตามร้านขายยา และร้านสะดวกซื้อ ทำให้เกษตรกรหันมาปลูก ฟ้าทะลายโจร กันเป็นอาชีพมากขึ้น สมุนไพร ฟ้าทะลายโจร มีสรรพคุณทางยาหลายอย่างที่เราอาจจะยังไม่เคยรู้ หรือคิดว่า มีประโยชน์เพียง แก้ไข้ แก้ร้อนใน กระหายน้ำ เท่านั้น แต่ในทางการแพทย์แผนโบราณ สมุนไพรชนิดนี้ มีสรรพคุณมากมาย ส่วนการแพทย์แผนปัจจุบันนั้น ยังมีการทดลองและวิจัยการใช้สมุนไพรชนิดนี้กันอยู่ในหลายทาง ดังนั้น การใช้ประโยชน์ ฟ้าทะลายโจร ในทางยา ควรศึกษาข้อมูลให้ดีเสียก่อนนะคะ เพราะไม่ว่ายาแผนโบราณ หรือยาแผนปัจจุบัน หากรับประทานผิดวิธี หรือรับประทานในปริมาณที่มากเกินไป ก็ก่อให้เกิดโทษ หรือผลข้างเคียงได้ทั้งนั้น ทางที่ดี ควรใช้ยาตามแพทย์สั่ง หรือตามคำแนะนำของกระทรวงสาธารณสุข เพื่อสุขภาพที่สมบูรณ์แข็งแรง
สรรพคุณของฟ้าทะลายโจร
สรรพคุณหลักๆ ของฟ้าทะลายโจร มี 4 ประการคือ
- แก้ไข้ทั่วไป เช่น ไข้หวัด และ ไข้หวัดใหญ่ ซึ่งยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจร ได้การรับรองจากองค์การอนามัยโลก (WHO) ว่า ฟ้าทะลายโจร เป็นสมุนไพรที่ช่วยบรรเทาอาการหวัดได้ เนื่องจากมีฤทธิ์ในการสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย ผู้ที่เป็นหวัด หรือร้อนในบ่อย ๆ หากรับประทานฟ้าทะลายโจร จะสามารถช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกันให้ดีขึ้น จึงไม่เป็นหวัดง่าย อาการร้อนในจะหายไป
- ระงับอาการอักเสบ เช่น อาการไอ, เจ็บคอ, คออักเสบ, ต่อมทอนซิลอักเสบ, หลอดลมอักเสบ, ขับเสมหะ, รักษาโรคผิวหนังฝี ฯลฯ
- แก้อาการติดเชื้อ เช่น ท้องเสีย กระเพาะ หรือลำไส้อักเสบ
- เป็นยาขม ช่วยให้เจริญอาหาร
ทั้งนี้ ฟ้าทะลายโจรสามารถเสริมภูมิต้านทานดีกว่าการใช้ยาปฏิชีวนะ อีกทั้งไม่ทำให้เกิดอาการง่วงนอน หรือดื้อยา เหมือนยาปฏิชีวนะ นอกจากนี้ ฟ้าทะลายโจร ยังช่วยป้องกันตับ จากสารพิษหลาย ๆ ชนิด เช่น จากยาแก้ไข้พาราเซตามอล หรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ด้วย
การนำมาใช้ประโยชน์
แก้ไข้เป็นหวัด ปวดหัวตัวร้อน เจ็บคอ ต่อมทอนซิลอักเสบ
วิธีทางการแพทย์แผนโบราณ
- แบบน้ำ นำใบและกิ่ง 1 กำมือ (แห้งหนัก 3 กรัม สดหนัก 25 กรัม) ต้มในน้ำเดือด ดื่มก่อนอาหารวันละ 2ครั้ง เช้าและเย็น หรือเวลามีอาการ
- แบบผง ให้นำผงฟ้าทะลายโจรผสมน้ำผึ้ง คนให้เข้ากัน ใช้กวาดคอ
กระเพาะอาหารอักเสบจากเชื้อไวรัส
ให้รับประทานฟ้าทะลายโจร ครั้งละ 3 เม็ด ก่อนอาหาร 3 เวลา
วิธีทางการแพทย์แผนปัจจุบัน
ยาเม็ด ปริมาณ 250 มิลลิกรัม ต่อเม็ด ให้รับประทาน 3 เวลาก่อนอาหาร และก่อนนอน เป็นเวลา 3 ถึง 5 วัน เมื่ออาการหาย ให้หยุดการรับประทานยา แก้ท้องเสีย ท้องเดิน เป็นบิดมีไข้ อาหารเป็นพิษ
วิธีทางการแพทย์แผนโบราณ
ใช้ทั้งต้น หรือส่วนทั้ง 5 ของฟ้าทะลายโจร ผึ่งลมให้แห้ง จากนั้นหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ ประมาณ 1 กำมือ (หนักประมาณ 3 ถึง 9 กรัม) แล้วต้มในน้ำเดือด ใช้ดื่มตลอดวัน
วิธีทางการแพทย์แผนปัจจุบัน
ให้รับประทานฟ้าทะลายโจร 2-3 เม็ด ก่อนอาหาร 3 เวลา ฟ้าทะลายโจรจะเข้าไปขับเอาสารพิษในลำไส้ออก และช่วยลดการระคายเคืองต่อผนังลำไส้ ลดการเคลื่อนไหวของลำไส้ลง ทำให้ระบบขับถ่ายเป็นปกติ แต่ฟ้าทะลายโจร ไม่ใช่ยาหยุดอาการท้องเสียโดยตรง เมื่อรับประทานยาเม็ดฟ้าทะลายโจรแล้ว ผู้ป่วยจะยังคงถ่ายเหลวต่อไป หากต้องการให้หยุดถ่าย หลังจากใช้ยา ควรรับประทาน ใบฝรั่ง, น้ำชา, หรือแป้งกล้วย อย่างใดอย่างหนึ่งร่วมด้วย
รักษาไข้ไทฟอยด์
รับประทานฟ้าทะลายโจร 2 เม็ด 3 เวลา ก่อนอาหาร เป็น เวลา 3 สัปดาห์ หลังจากนั้น ควรกินยาบำรุงฟื้นกำลังผู้ป่วย ฟ้าทะลายโจร จะทำลายเชื้อไทฟอยด์ที่ฝังตัวอยู่ในเนื้อเยื่อของต่อมน้ำเหลือง ในผนังลำไส้เล็ก ลำไส้ที่เป็นอัมพาตอยู่เดิม ก็จะเริ่มทำงาน และช่วยเร่งให้ตับสร้างน้ำดี ช่วยย่อยอาหาร
รักษาโรคตับ
รับประทานฟ้าทะลายโจร 2-3 เม็ด ก่อนอาหาร 3 เวลา และควรรับประทานยาบำรุงร่วมด้วย หลังจากฟื้นไข้แล้ว
โรคงูสวัด
รับประทานฟ้าทะลายโจร 2-3 เม็ดก่อนอาหาร 3 เวลา เป็นเวลา 3 สัปดาห์ เพื่อกำจัดเชื้อไวรัส ถ้าให้ฟ้าทะลายโจรครบตามเวลา งูสวัดจะไม่กลับมาเป็นอีก ส่วนตุ่ม แผลพุพอง ใช้ยาเสลดพังพอนทา หรือใช้ว่านนาคราช หรือใบจักรนารายณ์ ตำใส่สุรา ทาหรือพอกตามบริเวณที่เป็นตุ่มหรือแผลพุพอง
แผลจากโรคเบาหวาน
สามารถใช้ฟ้าทะลายโจร รักษาแผลอักเสบเนื่องจากเบาหวานได้ เพราะฟ้าทะลายโจร ทำไห้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลง ใช้ได้ทั้งกิน ทั้งทา
โรคเบาหวาน
ใช้ต้นฟ้าทะลายโจร และว่านเอ็นเหลือง กระชาย ทำเป็นยาเม็ดกิน
ริดสีดวงทวาร
รับประทานฟ้าทะลายโจร ครั้งละ 2-3 เม็ด ก่อนอาหาร 3 เวลา และก่อนนอน อาการเลือดออก หรือปวดถ่วงจะหายไป และถ่ายได้สะดวกเป็นปกติ
รักษาแผล หรือฝี
นำใบฟ้าทะลายโจร เลือกใบที่ค่อนข้างแก่ประมาณ 1 กำมือ ผสมเกลือเล็กน้อย ตำให้ละเอียด เติมเหล้าครึ่งถ้วยยา น้ำครึ่งช้อนชา คนให้เข้ากันแล้วรินเอาน้ำดื่ม ส่วนกากที่เหลือนำไปใช้พอกแผล-ฝี แล้วใช้ผ้าสะอาดพันไว้</p.
ผู้ที่ไม่ควรใช้สมุนไพรฟ้าทะลายโจร
- ผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บคอเนื่องจากติดเชื้อ Streptococcus group A
- ผู้ป่วยที่มีประวัติเป็นโรคไตอักเสบ เนื่องจากเคยติดเชื้อ Streptococcus group A
- ผู้ป่วยที่มีประวัติเป็นโรคหัวใจรูห์มาติค
- ผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บคอ เนื่องจากมีการติดเชื้อแบคทีเรีย และมีอาการรุนแรง เช่น มีตุ่มหนองในคอ มีไข้สูง หนาวสั่น
- ผู้ที่เป็นความดันต่ำ เนื่องจากฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ลดความดันเลือดได้
- สตรีมีครรภ์ และสตรีที่กำลังให้นมบุตร ไม่ควรทานฟ้าทะลายโจร เพราะอาจส่งผลต่อเด็กได้
ข้อควรระวัง
- หากรับประทานฟ้าทะลายโจร แล้วเกิดอาการ เช่น ท้องอืด อาหารไม่ย่อย แขนขาไม่มีแรง ปวดท้อง ท้องเดิน ปวดเอว หรือวิงเวียนศีรษะ ใจสั่น ให้หยุดใช้ยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจร แล้วไปพบแพทย์
- ไม่ควรใช้ติดต่อกันนานเกิน 3 สัปดาห์ หากใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน อาจทำให้แขนขามีอาการชาหรืออ่อนแรง
- หากใช้ฟ้าทะลายโจรติดต่อกัน 3 วัน แล้วไม่หาย หรือมีอาการรุนแรงขึ้นระหว่างใช้ยา ควรหยุดใช้ และไปพบแพทย์
- หากมีอาการแพ้ยา หรือมีอาการข้างเคียงอื่นๆ ได้ เช่น ผื่นขึ้น ปากบวม หน้าบวม ตัวบวม หากแพ้มากๆ อาจเป็นภูมิแพ้เฉียบพลัน ให้หยุดยาและรีบไปพบแพทย์ เพราะอาจช็อคเสียชีวิตได้
วิธีการใช้ตามคำแนะนำของกระทรวงสาธารณสุข (สาธารณสุขมูลฐาน)
- ใช้ฟ้าทะลายโจรรักษาอาการท้องเสีย โดยใช้แคปซูลของผงใบฟ้าทะลายโจรขนาด 250 มิลลิกรัม จำนวน 2 แคปซูล รับประทาน 4 ครั้งต่อวัน
- ใช้ฟ้าทะลายโจรรักษาอาการไอและเจ็บคอ โดยนำใบฟ้าทะลายโจรสดตากแห้งในร่ม บดเป็นผงละเอียด นำมาปั้นเป็นยาลูกกลอน ขนาดปลายนิ้วก้อย ผึ่งลมให้แห้ง รับประทาน 3-6 เม็ด วันละ 4 ครั้ง 3 เวลา หลังอาหารและก่อนนอน หรือใช้แคปซูลของผงใบฟ้าทะลายโจร ขนาด 250 มิลลิกรัม จำนวน 2 แคปซูล รับประทานวันละ 4 ครั้งหลังอาหารและก่อนนอน
- ใช้ฟ้าทะลายโจรรักษาฝี โดยนำใบค่อนข้างแก่ประมาณ 1 กำมือ แล้วเอาเกลือ 3 เม็ด ใส่ผสมตำรวมกันในครกพอละเอียดดี เอาสุราครึ่งถ้วยชา น้ำครึ่งช้อนชา ใส่รวมลงไปคนให้เข้ากันดีเทน้ำกินค่อนถ้วยชา กากที่เหลือพอกแผลฝี แล้วเอาผ้าสะอาดพันไว้ พอกใหม่ๆจะรู้สึกปวดนิดหน่อย
ยาจากสมุนไพรในบัญชียาหลักแห่งชาติ
ยาแคปซูล ยาเม็ด ที่มีผงฟ้าทะลายโจรแห้ง 250 มิลลิกรัม และ 500 มิลลิกรัม บรรเทาอาการท้องเสียไม่ติดเชื้อ รับประทานครั้งละ 500 มิลลิกรัม – 2 กรัม วันละ 4 ครั้ง หลังอาหาร บรรเทาอาการเจ็บคอ รับประทานวันละ 3 – 6 กรัม แบ่งให้วันละ 4 ครั้ง หลังอาหารและก่อนนอน บรรเทาอาการหวัด รับประทานวันละ 1.5 – 3 กรัม แบ่งให้วันละ 4 ครั้ง หลังอาหารและก่อนนอน ทุกส่วนของฟ้าทะลายโจรมีรสขม จึงมีคุณสมบัติเป็นยาได้ดี ทำให้มีการนำมาใช้กันแพร่หลายมากขึ้นในปัจจุบัน จากสรรพคุณที่นำมาฝากในบทความนี้ ทำให้ผู้อ่านเกิดความสนใจอยากปลูกฟ้าทะลายโจรเสริมรายได้ ติดตามวิธีปลูกและดูแลได้ในบทความ การปลูกฟ้าทะลายโจร นะคะ
ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม : คลิ๊กที่นี่
(แหล่งข้อมูล : www.medplant.mahidol.ac.th, www.thaihof.org, www.sanook.com, www.kapook.com)